Maintenance man looking at warehouse.

Van reactief naar proactief onderhoud: hoe onderhoudsplannen overbodig worden

Of je het nu hebt over trillingen, temperatuur, druk, oliepeil of slijtage; met sensoren in installaties kunnen organisaties vandaag de dag veel meten. Op basis van die meetwaarden kun je bijvoorbeeld voorspellen wat voor soort onderhoud nodig is en op welk moment. Omdat sensoren dus het voorspellen van het juiste onderhoudsmoment mogelijk maken, wordt reactief onderhoud grotendeels uitgesloten. Het is niet zo dat binnen twee jaar iedere organisatie deze data-analyse overal toepast, maar over tien jaar weten we waarschijnlijk niet beter.

Van reactief naar proactief onderhoud

Op dit moment plegen nog veel organisaties reactief onderhoud aan bedrijfsmiddelen. Dit type onderhoud vindt pas plaats wanneer een gebrek zich voordoet. Altijd ongepland, onverwacht en vooral duur. Immers, wanneer een apparaat of bedrijfsmiddel echt defect is en moet worden gerepareerd of vervangen, is het aannemelijk dat belangrijke bedrijfsprocessen langer stilliggen dan wenselijk. Denk bijvoorbeeld aan een flikkerende TL-buis in een vergaderruimte, waardoor medewerkers deze ruimte waarschijnlijk enige tijd niet zullen gebruiken. Om reactief onderhoud (en hoge onderhoudskosten) te voorkomen, stellen onderhoudsafdelingen onderhoudsplannen op ten behoeve van preventief onderhoud, meestal op tijd gebaseerd. De TL-buis in het eerder genoemde voorbeeld wordt hierdoor mogelijk eerder vervangen dan noodzakelijk is.

In de maakindustrie wordt zwaar ingezet op proactief onderhoud. Hierbij helpen de door sensoren geleverde data het juiste onderhoudsmoment te voorspellen, waardoor ongewenste verstoringen worden geminimaliseerd. Deze ontwikkeling zet zich door naar het hele onderhoudsdomein. Nu de inzet van sensoren steeds goedkoper en toegankelijker wordt, sensoren standaard zijn ingebouwd in (nieuwe) installaties en de techniek voor data-analyse beschikbaar is, wordt het mogelijk om over te stappen naar ‘just in time’ proactief onderhoud. Dit resulteert in meer controle over de prestaties van uw bedrijfsmiddelen en het efficiënter inzetten van beschikbare onderhoudsmiddelen. Onderhoud kan namelijk worden uitgevoerd op momenten dat het niet meteen flinke problemen veroorzaakt in de bedrijfsprocessen.

Blijven onderhoudsplannen bestaan?

Waar voorheen, bij wijze van spreken, de ervaren monteur aan een bepaald geluid kon horen of onderhoud nodig was, is dat met de complexe machines van tegenwoordig een onmogelijke opgave. De kracht van sensoren is dat continu data wordt verzameld. In combinatie met big data-analyse kunnen patronen worden herkend, waarop voorspellingen voor (ver)storingen kunnen worden gedaan. Zo kun je tijdig ingrijpen, omdat inzichtelijk is hoe een bedrijfsmiddel wordt gebruikt, wordt belast en wat de omgevingsfactoren zijn. Dit scenario voor onderhoudsmanagement zal in de toekomst eerder regel dan uitzondering zijn. Het vooraf opstellen van onderhoudsplannen, een tijdsintensieve klus, wordt daardoor minder noodzakelijk.

In de klassieke manier van het uitvoeren van onderhoud wordt de verhouding 70 procent gepland en 30 procent reactief onderhoud alleen gehaald door ’best-in-class’ organisaties die hun onderhoudsproces op orde hebben. Door het inzetten van sensoren gaat hoogstwaarschijnlijk een verschuiving plaatsvinden, waardoor reactief onderhoud tot het verleden gaat behoren. Het optimale onderhoudsmoment kan immers worden voorspeld, omdat het wordt berekend op basis van historische data en de actuele status van bedrijfsmiddelen. Het gebruik van sensoren klinkt misschien nog als toekomstmuziek, maar voor u het weet, werkt ook u ermee!

Wilt u meer weten over de oplossing van Planon voor Asset & Maintenance Management? Download dan onze brochure.
Nico van Dijk, Planon Product Manager Maintenance Management.

Nico van Dijk

Voormalig Product Manager Maintenance Management bij Planon

Nico van Dijk heeft uitgebreide ervaring in softwareontwikkeling en vervulde managementfuncties bij Planon en de Nederlandse Spoorwegen (NS), waarbij hij zich richtte op onderhoud en projectmanagement. Daar bekleedde hij gedurende meerdere jaren functies als Product Manager, Functioneel Architect, Business Consultant en Systeemontwerper.

Deel dit artikel