Rooftop with solar panels.

In 5 stappen naar een kantoorgebouw met energielabel C of hoger

Vanaf 1 januari 2023 moeten kantoren verplicht energielabel C hebben. Tenminste, als ze hun gebouw als kantoorbestemming willen behouden. Heb je namelijk geen energielabel C, dan mag je per 1 januari 2023 het gebouw niet meer als kantoor gebruiken. Uit cijfers van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland blijkt dat meer dan 50.000 kantoorpanden dit jaar nog aan de slag moeten om het benodigde energielabel te behalen. Ben jij ook een gebouweigenaar of -beheerder die nog een verduurzamingsslag moet of wil maken? Want, in plaats van het te zien als een verplichting, maken ook veel bedrijven de overstap omdat ze er zelf de voordelen van inzien. En misschien kun je met weinig inspanning zelfs direct de stap maken naar een energielabel A of B! In deze blog leg ik daarom in 5 stappen uit hoe je een kantoorgebouw kunt verduurzamen.

Stap 1: Maatwerkadvies Energiebesparing

Laat allereerst een energie maatwerkadvies opstellen. Hierbij voert een energieadviseur een controle uit op locatie, om zo de bouwkundige, werktuigbouwkundige en elektrotechnische verbetermogelijkheden in kaart te brengen. Aan de hand daarvan zal de adviseur een aantal scenario’s voorleggen die je kunt oppakken om aan de duurzaamheidswensen en/of eisen te gaan voldoen. Je krijgt daarbij ook advies over welk scenario het beste past bij het gebouw, de organisatie en de bijbehorende doelen die je hebt gesteld.

Om een energielabel C of lager te krijgen zijn meerdere energiebesparingsmaatregelen mogelijk. Wat dat betreft is het pakket van maatregelen altijd een maatwerkadvies . Het is natuurlijk helemaal afhankelijk van de staat van de gebouwelementen en de mogelijkheden. Niet ieder dak is bijvoorbeeld geschikt om zonnepanelen op te leggen. Daarnaast geeft een energieadviseur een overzicht van de kosten waar je rekening mee moet houden en welke maatregelen je hiervoor uit moet voeren.

Grofweg zijn er een aantal maatregelen te noemen die het meest voorkomen in de transitie naar een lager energielabel. We benoemen hier welke maatregelen wij in de praktijk vaak adviseren aan klanten die een energie maatwerkadvies uit laten voeren.

  • Isolatie: Voordat je aan de slag gaat met maatregelen als een warmtepomp of PV panelen, is het goed om te bedenken dat isolatie (in de meeste gevallen) de eerste stap is. Geheel volgens de gedachte van de ‘Trias Energetica’, een driestappenstrategie voor energiezuinigheid. Eerst zorgen dat de warmte binnen blijft, want wat je niet gebruikt hoef je ook niet op te wekken. Isolatie is op verschillende gebouwdelen mogelijk: de spouwmuur, vloer, dak of gevel. De spouwmuurisolatie is daarbij één van de goedkoopste en makkelijkste manieren. Maar ook de vloer is goed om onder handen te nemen, helemaal als je kantoor een groot vloeroppervlak heeft. Zo’n 10 procent van de energie in een pand gaat namelijk verloren via de vloer. Ook door dakisolatie (aan de binnen of buitenzijde mogelijk) zijn de energiekosten omlaag te krijgen.
  • Zonnepanelen of groen dak: Het plaatsen van PV panelen op bedrijfspanden is een efficiënte manier om de schaarse ruimte te gebruiken. Immers, waarom zonneparken aanleggen als de daken van de bedrijfspanden in de buurt onbenut zijn? Met zonnepanelen wek je je eigen stroom op en ben je minder afhankelijk van derden. Ook de mogelijkheden van een groen dak zijn goed om te onderzoeken. Daken met sedum of ander groen kunnen wateroverlast tegengaan en het zorgt voor biodiversiteit. Ook verlengt het de levensduur van de dakbedekking. Daarnaast zorgt het voor isolatie, waardoor gebouwen met groene daken minder warm worden in de zomer en je in de winter minder hoeft de stoken. Buiten het feit dat het er mooier uitziet, zorgt het ook nog eens voor het absorberen van omgevingsgeluid!
  • Verlichting aanpassen: Voordat je overgaat naar het vervangen van de bestaande lampen (bijvoorbeeld TL5 of PL) naar LED armaturen is soms eerst nader onderzoek nodig. De ARBO regelgeving vraagt bijvoorbeeld om een bepaalde lichtopbrengst van de verlichting. En dan is het verstandig om eerst te bepalen of de optiek van de bestaande armatuur wel voldoende is afgestemd op de nieuwe ledlamp, met bijbehorende lux-meting. Dit kan in de praktijk via een proefopstelling uitgevoerd worden.
  • Driedubbel glas: In veel kantoorgebouwen is al dubbelglas aanwezig. Dat is natuurlijk beter dan enkel glas, maar er zijn tegenwoordig meer geavanceerde versies van het ‘ouderwetse’ dubbel glas mogelijk. De techniek heeft de afgelopen jaren niet stilgestaan en anno 2022 zijn er beter isolerende mogelijkheden in de vorm van HR glas, HR+, HR++ en HR+++ glas. Wat voor jouw gebouw de beste optie is zal onderzocht moeten worden en is uiteraard tevens afhankelijk van het beschikbare budget.
  • Warmtepomp of warmtenet: In 2050 moeten zowel woningen als bedrijfspanden van het gas af zijn. Dat lijkt nog ver weg, maar het is goed om daar nu al op aan te sturen. Een warmtepomp is een van de mogelijkheden om van het gas af te komen. Er zijn verschillende typen elektrische warmtepompen beschikbaar. Voor kantoren lijkt de bodemwaterpomp een goede optie. Wel moet er eerst onderzoek worden gedaan naar de mogelijkheden om een Warmte Koude Opslag (WKO) te gaan gebruiken. Ook is het belangrijk om het gebouw ‘voor te bereiden’ door eerst goed te isoleren. Op verschillende plekken in Nederland zijn er warmtenetten aangelegd. Met een duurzaam warmtenet wordt warmte uit de aarde, water en biomassa via ondergrondse leidingen gebruikt om het gebouw te verwarmen. Hiervoor ben je wel afhankelijk van de gemeente, omdat zij bepalen waar warmtenetten worden aangelegd.

Stap 2: Het financiële plaatje

Bij het kiezen van de uit te voeren maatregelen zal er natuurlijk rekening gehouden moeten worden met het beschikbare budget. Gelukkig zijn er meerder mogelijkheden tot financiering. Zo heeft de Rijksoverheid bijvoorbeeld verschillende subsidiemogelijkheden om bedrijven te ondersteunen in het uitvoeren van energiebesparende maatregelen. Hiervoor is een speciale subsidiewijzer opgesteld waarin je kunt zien wat de bestaande mogelijkheden zijn. Zoals met alle subsidies moet rekening gehouden worden met dat er maar een bepaald budget beschikbaar is. Wacht dus niet te lang met het aanvragen ervan!

Stap 3: De uitvoeringsfase

Als het financiële plaatje eenmaal rond is, kun je daadwerkelijk aan de slag door de maatregelen uit te laten voeren. Hierbij is het altijd verstandig om een aantal bedrijven uit te nodigen om een offerte uit te brengen. Denk daarbij niet alleen aan de ‘goedkoopste’ maar kijk ook verder naar de langere termijn. Kies bijvoorbeeld voor een duurzame oplossing voor een installatie die later uitgebreid kan worden of naar circulaire materialen.

Stap 4: Een nieuw energielabel

De volgende stap is om opnieuw een energielabel op te laten stellen en te laten registreren. Op 1 januari 2022 was het echter nog niet mogelijk een EPA-U maatwerkadvies op te stellen op basis van de nieuwe methodiek (NTA 8800). Daarom is het voor 2022 nog mogelijk om een EPA-U maatwerkadvies op te laten stellen op basis van de oude methodiek, de NEN 7120. Het voordeel hiervan is dat de ‘oude’ methode minder uitgebreid kijkt naar het energieverbruik, waardoor het maatwerkadvies minder lang duurt. Hierdoor ben je momenteel nog goedkoper uit.

Stap 5: De voordelen en een goed gevoel

Het levert toch een voldaan gevoel op als je uiteindelijk de duurzaamheidsambities van je organisatie waar kan maken?! Met het verduurzamen van het gebouw is er weer een goede stap gezet voor het milieu. Het doorlopen van de bovenste 4 stappen levert dan ook uiteindelijk een prachtig resultaat op: een voldaan gevoel!

En buiten het feit dat het goed voelt om je steentje bij te dragen aan een beter milieu zijn er natuurlijk nog meer voordelen:

  • Verbetering van het comfort voor de mensen die in het gebouw werken: een prettigere werkomgeving.
  • Waardevastheid en vaak zelfs waardevermeerdering van het kantoorgebouw
  • Besparing op de energiekosten
  • Het gebouw voldoet aan de (toekomstige) wettelijke duurzaamheidseisen

Benieuwd hoe Planon Building Management je kan ondersteunen in het verduurzamen van gebouwen? Neem contact met ons op of bekijk het webinar ‘De noodzaak van een circulair MJOP’ met onze partner Alba Concepts.